تحول موضوعات جنسی در کودکان (۳ تا ۷ سالگی)

غریزه ی جنسی یکی از غرایز پرقدرت بشر است که اگر برای مهار و هدایت آن به موقع اقدام نشود و از راه صحیح تعدیل نگردد، زمام اختیار آدمی را به دست خواهد گرفت و چون طوفانی سرکش، او را به منجلاب و فساد و تباهی خواهد کشاند (علی مردانی، ۱۳۸۶). غریزه ی جنسی از لحظه ی تولد در نهاد فرد وجود دارد. ارضای غریزه ی جنسی بر اثر لذتی که به دنبال دارد، کودک و نوجوان را به خود مشغول می دارد. تلاش برای ارضای درست و مناسب این غریزه نه تنها مذموم نیست بلکه بسیار نیکو و پسندیده نیز هست اما باید از طریق آموزش صحیح، کنترل و هدایت شود، بدین منظور آشنایی با ویژگی های جنسی کودکان در سنین مختلف ضروری است. در این مقاله سعی شده است تحول مسائل جنسی در دوره های مختلف رشدی کودک (۳ تا ۷ سالگی) مورد بحث قرار داده شود.

از هنگام تولد تا ۳ سالگی کودک بیش از سنین دیگر سعی دارد با اندام حسی خود به کشف جهان برآید، در این سنین رفتارهای جنسی کودک ویژگی های خاصی را داراست:

نسبت به اعضای مختلف بدن خود کنجکاو می‌شود و در صدد کشف آن‌ها بر می‌آید .
از لمس کردن آلت تناسلی خود لذت می‌برد (توجه داشته باشید که لذت کودک ۳-۲ ساله ، با لذت جنسی تفاوت دارد).
به راحتی و بدون هیچ‌گونه خجالت و شرمساری درباره‌ی اعضای بدن خود صحبت می‌کند .
قادر به صحبت با دیگران و درک گفته‌های آنان است . می‌توان نام اعضای بدنش را به او یاد داد . مادر و پدر می‌توانند به منظور کمک به کودکان خردسال (تا ۳ سالگی) و رشد ویژگی‌های جنسی سالم در آنان به نکات آموزشی زیر دقت کنند :
۱- درباره‌ی اعضای مختلف بدن و کارکرد هر یک ، توضیحات ساده و قابل فهمی به کودک بدهید . برای مثال ، دهان و دندان‌ها برای خوردن و جویدن غذا می‌باشد ، چشم‌ها برای دیدن و …

۲- کودک را در آغوش بگیرید و اجازه دهید علاقه و محبت شما را از این طریق درک کند . کودکان نیاز به برقراری تماس‌های جسمانی با والدین و اعضای خانواده‌ی خود دارند .

۳- به تدریج به فرزندتان تفاوت و خصوصی بودن بعضی از اندام‌های بدنش را یاد بدهید . برای مثال ، بینی عضوی از صورت است و دست زدن به آن اشکالی ندارد ، ولی آلت‌تناسلی اندامی خصوصی است و دیگران نباید به آن دست بزنند.

۴- چنان‌چه فرزندتان با کودک غیر هم‌جنس خودش بازی می‌کند و متوجه‌ی تفاوت جنسی خودش با او می‌گردد ، سعی کنید تفاوت دختر و پسر را خیلی ساده و راحت برایش توضیح دهید .

۵- به کودک یاد بدهید که اگر کودک دیگری قصد داشت آلت تناسلی او را ببیند ، با مخالفت کردن و گفتن این‌که: “این قسمت از بدن من کاملا خصوصی است” ، مانع از انجام این کار شود .

۶- چنان‌چه فرزند خردسالتان درباره‌ی حاملگی سوالی پرسید ؛ سعی کنید با ساده‌ترین عبارات و جملات جواب او را بدهید .

۷- سعی کنید هنگامی که درباره‌ی اعضای بدن – اعم از سر ، دست ، پا و آلت تناسلی صحبت می‌کنید، احساس گناه، شرمساری و خجالت نداشته باشید.

سن ۳-۶ سالگی:

کودک در ۳ تا ۵ سالگی نسبت به خصوصیات جسمانی خود و تفاو تهای جنسی دختر و پسر کنجکاو است و کنجکاوی او صرفاً جنبه ی شناختی و کشف دارد. نوع پرسش های کودک معمو لاً در مورد آفرینش خود، کیفیت پیدایش و چگونگی به دنیا آمدن خود است، سوال هایی از قبیل مرا از کجا اوردی یا نوزاد از کجا می اید، و من کجا بوده ام. این سوال های آنان طبیعی و عادی است. دید کودک درباره ی بدن خود و همسالان، مانند دید والدین نیست؛ از این رو در پاسخ به این پرسش ها هم همواره باید به این نکته توجه داشت که روند آموزشی کودک باید تدریجی باشد و نباید هم هی جزئیات را یکباره در اختیار او گذاشت. پاسخ پرسشها باید کوتاه و ساده باشد (اوحدی، ۱۳۸۰).

در ۶- ۵ سالگی فعالیت هورمو نهای جنسی کم است؛ در ۷ سالگی، پسران نسبت به دختران ابراز علاقه می کنند اما این ابراز علاقه جنبه ی دوستی دارد نه جنبه ی جنسی. گاهی کودکان به هنگام استحمام، توالت یا تعویض لباس به بدن خود نگاه می کنند یا برای کنجکاوی آلت تناسلی خود را دس تکاری م یکنند. این رفتار گاهی به جهت مشکلات جنسی خشکی پوست آلت یا خارش یا سوزش آن است. در مواردی اضطراب، باعث این رفتار می شود و از این راه، کودک کسب آرامش می کند. به طور کلی، این رفتار هنگام استحمام، بازیگوشی، خستگی، بی حوصلگی، هنگام حرکت در خودرو، و هنگام مطالعه (در سنین تحصیل) بیشتر وجود دارد. در این گونه موارد، والدین باید خو نسردی خود را حفظ کنند و کودک را از این گونه رفتار بازدارند.

منبع:کانون مشاوران ایران-تحول موضوعات جنسی در کودکان (۳ تا ۷ سالگی)

با شروع سن بلوغ و آغاز دوره ی نوجوانی آموزش های جنسی تبدیل به یکی از اساسی ترین موضوعات می شوند.

لازم است تا آموزش مسائل جنسی به نوجوانان باید با ظرافت انجام گیرد. هرچند ممکن است شما به عنوان والدین چنین احساس کنید که از آمادگی و اطلاعات لازم برای پاسخ گویی به سئوالات نوجوان برخوردار نیستید ولی بهتر آن است که آموزش در منزل و از زبان خود شما به عنوان دلسوزترین فرد برای فرزندتان صورت گیرد.

در بسیاری از موارد، عدم آگاهی والدین از شیوه ی صحیح ارایه ی آموزش های جنسی باعث می شود تا نوجوان‌ از طریق دوستان و همسالان پاسخ بسیاری از سؤالات خود را به دست آورد که در برخی موارد گمراه کننده است و زمینه را برای انحراف نوجوان آماده می‌سازد.

با ادامه ی مطلب همراه باشید تا شما را با نکات اساسی تربیت جنسی نوجوانان بیشتر آشنا کنیم.

آموزش های جنسی به نوجوانان چگونه انجام شود؟
آموزش به نوجوان باید در دو قسمت انجام شود:

1. تشریح و بحث در مورد وضعیت ظاهری و چگونگی بهداشت بدن
در مورد دختران با شروع مرحله بلوغ، آگاهی و صحبت کردن در مورد آن را شروع کنید تا با بروز برخی حالات در خود دچار شوک نشود

2. مسائل اخلاقی، خطرات و فواید مسائل جنسی
بخش مهمی ا ز آموزش های جنسی آن است که بتوایند در مورد حقایق جنسی با فرزندتان صحبت کنید. در این زمینه لازم است از هرگونه دروغ پرهیز کنید و حقایق را بیان کنید.

به خاطر داشته باشید که ارایه ی پاسخ های کلی و مبهم نمی تواند فرزندتان را قانع کند. پس شفاف و روشن باشید و ازبیان زود به هنگام و یا دیرتر از موعد نکات جنسی خودداری کنید.

همچنین میزان اطلاعات باید متناسب با رشد جنسی نوجوان تان باشد. در دخترها از 10 تا 17 سالگی و در پسرها از 12 تا 19 سالگی زمان مناسبی خواهد بود.

یکی از روش های مناسب برای ارایه ی پاسخ صحیح ان است که اگر در پاسخ گویی به سئوالات نوجوان تان دچار تردید هستید به او بگویید که فردا جواب سوالش را می دهید.

مراقب باشید که زیاد فردا، فردا نکنید. زیرا در این موقع ممکن است نوجوان شما به سراغ کسی دیگر برود. همچنین بدترین جواب این است که بگوید تو هنوز کوچک هستی. مسلما زمانی که نوجوان سئوالی می پرسد چیزی در ذهن خود دارد.

با گرایش نوجوان به جنس مخالف چگونه برخورد کنیم؟
در این سنین غریزه جنسی در فرزند نوجوان شما فعال تر از قبل می شود و موجب ایجاد گرایشاتی نسبت به جنس مخالف می شود که یک امر طبیعی است و نباید نگران و دستپاچه شوید.

بهتر است اطلاعات خود را در زمینه چگونگی آموزش ارتباط با جنس مخالف، چگونگی کنترل آن و خطرات آن به روز نگه دارید تا بتوانید اطلاعات لازم را به او منتقل کنید.

هرگونه افراط و تفریط در ارایه ی اطلاعات صحیح به فرزندتان می تواند ناکارآمد باشد و لازم است تا متناسب با شرایط جسمی، زمانی و میزان درک و فهم اوعمل کنید.

نکات زیر در خصوص ارتباط با جنس مخالف به شما کمک می کند تا بتوانید بهترین شیوه ی عمل را در پیش بگیرید و از ایجاد مشکل خودداری کنید:

منبع : کودک و نوجوان-مهم ترین دانستنی های تربیت جنسی نوجوانان